Kernkompas helpt Lummen van binnenuit verbinden

Gedeputeerde van Economie Tom Vandeput heeft vandaag in Lummen het kernkompas ‘Naar de Kern’ overhandigd aan burgemeester Luc Wouters en schepen van lokale economie Rita Moors. Daarmee wordt het traject 'Naar de Kern’ voor Lummen afgesloten. Het traject werd in het leven geroepen door de provincie Limburg en UNIZO. Limburgse steden en gemeenten gaan hierin met lokale stakeholders en (retail)experts op zoek naar duurzame antwoorden voor de uitdagingen van onze handelskernen.

Het Kernkompas beschrijft een aantal nieuwe ontwikkelingspistes en -kansen voor het handelscentrum om te anticiperen op de gekende uitdagingen zoals toenemende leegstand, winkelbeleving, e-commerce,…. Omwille van de geplande herinrichting ligt de focus voor Lummen op het gemeenteplein en de straten daarrond. "Dit Kernkompas is een plan van en voor Lummen. De inbreng van plaatselijke ondernemers, inwoners, organisaties, het gemeentebestuur en (retail)experten heeft tot verrassende adviezen en ontwikkelingstips geleid om het centrum te doen herleven. De Provincie Limburg heeft het traject naar dit eindrapport voor 33.000 euro gefinancierd”, aldus gedeputeerde van Economie Tom Vandeput.

Detailhandel Lummen in cijfers

In november 2022 telt Lummen 207 handelspanden. Hiervan zijn er 59 ingevuld door winkels, 35 door horeca en 91 door consumentgerichte diensten. 22 panden oftewel 10,6% van de handelspanden staan momenteel leeg. Dit is hoger dan gemeenten met eenzelfde uitrustingsgraad (8,3 %) maar lager dan het Limburgse gemiddelde (12%).

“Leegstand heeft een groot effect op de koopattractie van een gemeente. Het veroorzaakt een negatieve spiraal die een volledig handelscentrum kan impacteren. Tijdig ingrijpen is nodig. Een ruimtelijke beperking van de handelskern, een aanbod van speciaalzaken die zich onderscheiden van de gekende ketens, een combinatie van functies, meer beleving, investeringen in publieke infrastructuur, versterking van het ondernemerschap,… zijn allemaal initiatieven die een gemeente kan nemen. Maar zulke acties kaderen best in een toekomstgericht plan. In het traject ‘Naar de Kern’ proberen wij samen met UNIZO Limburg de bouwstenen hiervoor aan te reiken”, aldus gedeputeerde van Economie Tom Vandeput.

Schepen bevoegd voor lokale economie Rita Moors, “De heropleving van het handelscentrum en het economische leven in Lummen was voor de gemeente een belangrijke doelstelling bij het realiseren van dit project. Het traject Naar de kern heeft ons ter zake de nodige inzichten aangeleverd waarmee we concreet aan de slag kunnen.”

DNA gangmaker voor duurzame dynamiek

We leven in een maatschappelijke transitieperiode. Dat was de voorbije jaren al zo en werd door de impact van de coronapandemie nog meer op scherp gesteld. De oorlog in Oekraïne en de energiecrisis zetten onze welvaart onder druk. Oplossingen van het verleden missen kracht en effectiviteit om de handelskern toekomstbestendig te maken. “Steden en gemeenten die accuraat en betrokken willen handelen en de moed hebben om zichzelf te herdenken hebben een sterke, eigen visie nodig. Als ze de functie van de kern weer breder zien dan die van een winkelcentrum, kunnen lokale overheden hun centra overeind houden”, stelt gedeputeerde van Economie Tom Vandeput.

Zeker voor gemeenten met een beperkter verzorgingsniveau op vlak van detailhandel is het belangrijk dat er in de handelskern een voldoende aanbod van handel en horeca aanwezig is waarmee elke Lummenaar zich kan identificeren.

Net daarom brengt de provincie Limburg met de steun van UNIZO en ABM professionele (retail)experten, lokale handel & horeca en andere stakeholders van de gemeenten rond de tafel om samen op zoek te gaan naar een houvast. De meerwaarde van dit project is de participatie en de input van de eigen inwoners en specifieke doelgroepen. Op deze manier wordt de Lummenaar actief betrokken bij de architectuur van de gemeentelijke ontwikkeling.

In Naar de Kern worden de bestaande troeven en het unieke DNA van gemeentes in kaart gebracht om een duurzame dynamiek op gang te brengen.

Vorig jaar werd het traject 'Naar de kern' in Lummen gestart. De voorbije maanden werd de unieke identiteit, het DNA, van Lummen, vertaald in een scherpe focus die de basis is voor duidelijke keuzes en initiatieven die het centrum van Lummen versterken. Voor een gemeente als Lummen kan het uitdragen van haar DNA een flinke meerwaarde betekenen, zowel in éénmaking als in ondersteuning van de grote diversiteit die de gemeente maakt tot wat ze is.

“Het DNA is de richting, het fundament waarop een innovatief, duurzaam en verbindend ondernemerschap kan ontwikkelen. De unieke troeven moet daarom meer zichtbaar worden en gaan ‘leven’ voor handelaars, bewoners en bezoekers. In het Kernkompas wordt daarom ook gekeken naar cross-overs met andere beleidsdomeinen zoals toerisme en mobiliteit die de kern kunnen versterken”, aldus gedeputeerde van Economie Tom Vandeput

Het DNA van Lummen laat zich het best samenvatten onder de noemer ‘Lummen van binnenuit verbinden’.  

“Dankzij de inbreng van heel wat Lummense actoren (handelaars, jongeren, senioren en andere stakeholders) zijn we erin geslaagd om het typische Lummens DNA te ontrafelen: wat zijn onze troeven, waarin blinken we uit, wat kan er beter. Want onze gemeente heeft wel degelijk een eigen identiteit. Missie geslaagd dus”, besluit burgemeester Luc Wouters.

“Levendige stadskernen heruitvinden en verder uitbouwen is een gedeelde verantwoordelijkheid. Wij zijn dan ook erg blij met de ambities van Lummen om te zorgen voor een eigentijdse infrastructurele omgeving. Ook het collectieve gedachtegoed, zoals het verbinden van groen, toerisme en ondernemerschap, juichen we toe. Het plan dat hier op tafel ligt, laat ondernemers toe om niet alleen uit te pakken met innovatieve concepten, het geeft hen ook veel meer mogelijkheden op het vlak van beleving. In een tijdperk waar bedrijven vechten voor het hart van de consument, kan Lummen met dit initiatief dan ook hét verschil maken voor ondernemers en consumenten”, stelt Bart Lodewyckx, gedelegeerd bestuurder van UNIZO Limburg.

Provincie Limburg steunt gemeenten in de versterking van handelscentrum

De onderscheidende elementen van de gemeente werden aangegrepen om een helder en breed gedragen perspectief voor een (ver)nieuw(d)e bedrijvige kern te creëren die inspeelt op huidige en toekomstgerichte trends. Handel, horeca, toerisme en beleving kunnen op die manier rechtstreeks of onrechtstreeks versterkt worden.

Omdat de problematiek verder reikt dan de grotere shoppingsteden, lanceerde de provincie Limburg in 2021 het traject ‘Naar de Kern Compact’.

Lummen is één van de drie gemeenten die in dit ingekorte traject is gestapt.

De provincie Limburg heeft dit traject gefinancierd met 33.000 euro.
Lummen is al de negende Limburgse gemeente waarvoor een Kernkompas werd geschreven. Eerder kregen ook Beringen, Bree, Leopoldsburg, Lommel, Maaseik, Maasmechelen, Tongeren en Pelt een rapport voor een duurzame toekomstvisie.

Concrete voorstellen

In het Kernkompas worden enkele voorstellen gedaan om het DNA uit te dragen:

> Een nieuw toekomstbeeld voor een groener gemeenteplein met een nieuwe kiosk als landmark
> Nieuwe handel en horeca aantrekken
> Verbeteren van het bestaande aanbod van retail en horeca met bijzondere aandacht voor voorzieningen voor de oudere bevolking
> Jongeren en het verenigingsleven ruimte geven in de kern
> De kern met de omliggende natuur zoals de 1000 jarige eik, het Schulensmeer en de Vallei van de Zwarte Beek verbinden
> In plaats van een ‘cocon voor inwoners’ evolueren naar een ‘Poort van en naar Limburg’
> Innovatieve relightning en meer groen in de kern

Schepen Rita Moors: “Het Kernkompas biedt ons een richtinggevend kader om concrete stappen te zetten in het zoeken naar oplossingen voor toekomstige uitdagingen rond lokale economie en handel en het creëren van het juist economische en infrastructurele weefsel om tot concrete resultaten te komen.”

Contact

Provincie Limburg, kabinet gedeputeerde Tom Vandeput – tel. 011 23 70 43 – tom.vandeput@limburg.be

Provincie Limburg, Directie Ondernemen, Bruno Bamps, directeur -  tel. 011 23 74 10 – bruno.bamps@limburg.be

Dienst Economie – Lydie Geelen – tel. 011 23 74 21 – lydie.geelen@limburg.be

UNIZO Limburg - Bart Lodewyckx – bart.lodewyckx@unizo.be

Gemeente Lummen – Rita Moors, schepen – tel. 0475/371308 – rita.moors@lummen.be

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2022/11/18/naar-de-kern-project-moet-bewijz...